Als je vermoeid bent dan heb je geen motivatie en energie om dingen te doen. Vermoeidheid kan het symptoom van een medische conditie zijn maar kan ook het gevolg zijn van leefstijlfactoren zoals een slecht dieet of gebrek aan beweging. Als vermoeidheid niet weggaat door te rusten dan is het zaak om wat aan je klachten te gaan doen. Ontdek hier hoe.
Wat is vermoeidheid?
Vermoeidheid is het gebrek aan energie en motivatie. Dit is wat anders dan slaperigheid. Slaperigheid kan vermoeidheid veroorzaken maar komt voort uit het gebrek aan slaap. Je kunt goed slapen en toch vermoeid zijn.
We zijn allemaal weleens vermoeid. Geen reden tot paniek. Meestal helpt het om paar goede nachtenrusten te pakken of een weekje vrij van het werk. Als de vermoeidheid niet weggaat door rust te nemen dan is het tijd om je klachten wat serieuzer te nemen en er wat aan te gaan doen.
Wat veroorzaakt vermoeidheid?
Wat vermoeidheid veroorzaakt is niet eenvoudig te beantwoorden. Kom je met vermoeidheidsklachten bij de huisarts dan zal deze veel tijd nodig hebben om de oorzaak van je klachten te achterhalen. De klachten kunnen het gevolg zijn van een medisch probleem. Dit kan een ernstig probleem zijn zoals hart- en vaatziekten, diabetes of kanker. Maar dit is niet het eerste waar je aan moet denken. Als de vermoeidheid wordt veroorzaakt door een medisch probleem dan zal dat eerder zijn door zaken die wat minder ernstig zijn en vaker voorkomen. Denk daarbij aan bloedarmoede of een traag werkende schildklier. Door het bloed te onderzoeken kan de huisarts bepalen of er een medische oorzaak voor de vermoeidheid bestaat.
In veel gevallen is het zo dat vermoeidheidklachten worden veroorzaakt door hoe je leeft. Dit noemen we de leefstijlfactoren. Hieronder vallen voeding, beweging, ontspanning en middelgebruik. Hieronder zullen we de leefstijlfactoren bespreken die van grote invloed zijn op je energieniveau.
Voeding
Voeding kan energie kosten of energie geven. De keuzes die je op het gebied van voeding maakt zijn daarom erg belangrijk. Op de eerste plaats moet voeding je lichaam voorzien van glucose, wat de voornaamste brandstof is. Glucose is afkomstig van suikers en koolhydraten. Deze behoefte aan glucose wil niet zeggen dat je dan maar suikerrijke voedingsmiddelen moet gaan eten als je moe bent. Dit heeft te maken met het effect op de bloedsuikerspiegel en de reactie van het lichaam daarop.
Suikers en geraffineerde koolhydraten worden snel omgezet in glucose en laten de bloedsuikerspiegel snel stijgen. Door deze snelle stijging gaat je lichaam hard werken om veel insuline aan te maken. De insuline is nodig om de glucose uit het bloed in cellen op te nemen. De glucose dient in de cellen als brandstof. Het probleem hiervan is dat er door de snelle stijging van de bloedsuikerspiegel veel insuline aangemaakt wordt. Als reactie hierop gaat de bloedsuiker weer snel dalen. Door de snelle daling wordt de bloedsuikerspiegel weer laag en krijg je de volgende energiedip. Als reactie hierop ga je weer snelle suikers eten en herhaalt deze cyclus zich. Het is daarom beter om voedingsmiddelen te eten die geleidelijk hun glucose aan het bloed afgeven. Zo heb je langer energie en voorkom je dat je in een energiedip komt.
Voedingsmiddelen die geleidelijk hun glucose afgeven zijn de onbewerkte voedingsmiddelen. Denk aan volkoren granen, noten, zaden, pitten, quinoa, zilvervliesrijst en wilde rijst.
Beweging
Een gebrek aan beweging kan het probleem zijn wat de vermoeidheidsklachten veroorzaakt. Het lastige is dat het moeilijk is om jezelf tot sporten toe te zetten als je moe bent. Toch is gaan sporten één van de beste dingen die je kunt doen als je vaak moe bent. Door te sporten train je de spieren. Deze worden sterker en je krijgt meer spierweefsel. Meer spierweefsel betekent meer opslagcapaciteit voor glycogeen (glycogeen is de vorm waarin koolhydraten worden opgeslagen). Door te gaan trainen worden tevens de longen en het hart sterker. De longen kunnen dankzij training meer zuurstof opnemen en het hart kan harder pompen. Door deze combinatie kan er meer zuurstof door het lichaam worden gepompt en kan er meer zuurstof de cellen bereiken. Zuurstof is nodig voor het vrijmaken van energie.
Sport je niet dan kan je dit rustig gaan opbouwen door te beginnen met wandelen. Wandelen kan vrijwel altijd en overal en je hoeft geen investering te doen in sportkleding of sportartikelen.
Slaap alleen in de nacht
Ben je vaak moe dan zal je wellicht de behoefte hebben om regelmatig een middagdutje te doen. Dit geeft op dat moment misschien wel even verlichting van de klachten maar het is geen goede lange termijn strategie. Om vermoeidheidsklachten te verhelpen is het beter om te werken aan een goed bioritme. Je bioritme bepaalt wanneer je moe wordt en wanneer je bijvoorbeeld honger krijgt. Als je bioritme goed is dan is het veel makkelijk om ’s avonds in slaap te vallen waardoor je betere nachten kunt maken. Dit draagt dan weer bij aan meer energie overdag. Als je overdag een dutje doet dan ben je in de avond minder moe waardoor je minder goed kunt slapen.
Drink voldoende
Als je moe bent dan zal je eerste reactie niet zijn om een glas water te gaan drinken. Toch is een goede hydratatie belangrijk om vermoeidheid tegen te gaan. In je lichaam vinden allerlei biochemische reacties plaats en om deze goed te laten verlopen is vocht nodig. Zo gaan de prestaties van sporters met tientallen procenten tegelijk achteruit als ze slechts enkele procenten vocht hebben verloren. Drink minimaal 2 liter water per dag om je lichaam goed te hydrateren. Drink geen gezoete dranken zoals frisdrank, ice tea, ice coffee of gezoete zuiveldrankjes, deze zorgen voor pieken in de bloedsuikerspiegel en kosten je energie. Drink water, groene thee of zwarte koffie.
